امروز- لیلا زمانی - تصمیم جدید ارزی بانک مرکزی و تغییر نرخ تسعیر ارز، باعث حذف فرصت‌های رانت‌زا و شکل‌گیری فساد در بازار محصولات پتروشیمیایی می‌شود، اظهار داشت: این اقدام شرایط را برای رشد تولید و پیش‌بینی پذیری اقتصاد فراهم خواهد کرد.
بازگشت «اعتماد» به بازار سرمایه
دولت بر اساس وعده‌ای که به فعالان بازار سرمایه داده، هرگز اجازه تکرار اتفاقات سال‌های ۹۸ و ۹۹ را نخواهد داد و اکنون آنچه در بازار بورس در حال اتفاق است، بخشی از ذات این نهاد بوده و دلیل بر شکست برنامه‌های دولت برای رونق تالار شیشه‌ای نیست. چنانچه طی دو سال گذشته چندین اقدام عملیاتی در این بخش داشته که اثرات آن بر این بازار مشهود است.
دولت سیزدهم در نخستین روزهای آغاز به کار خود وعده رونق در بازار سرمایه را به فعالان این حوزه داد و در عین حال تاکید کرد که آنچه در سال ۹۸ و ۹۹ بورس را به سمت سقوط پیش برد، هرگز در این دولت تکرار نخواهد شد و بر این قول نیز تاکنون استوار مانده و نوسانات جزئی این بازار بخشی از ذات بورس در همه جای دنیا محسوب می‌شود.
در دولت سیزدهم برخلاف دولت قبل، تصمیمی در حوزه بازار سرمایه اتخاذ نشد که بتواند تأثیر منفی زیادی بر فعالیت شرکت‌ها، بازار سرمایه و در کل اقتصاد کشور داشته باشد.
دولت سیزدهم همواره به دور از تصمیمات سیاسی و زودگذر نسبت به اصلاح ساختارها و پایه‌های توسعه‌دهنده بازار سرمایه و به‌دنبال آن افزایش عدالت اقتصادی، شفافیت و حاکمیت حقیقی مردم بر سرنوشت‌شان اقدام می کند تا از این طریق پایه‌های اقتصادی قدرتمندتر و عدالت‌محورتر را برای کشور بر جای بگذارد.
دولت سیزدهم در راستای اصلاح ساختارهای بازار بورس چندین اقدام عملی و مهم داشت. حمایت دولت سیزدهم از کاهش التهابات بازار سهام، تغییر دامنه نوسان به هفت درصد در سال ۱۴۰۱، کمک سازمان بورس و وزارت اقتصاد برای سهولت در دریافت وام با وثیقه شدن سبد سهام، نمایش عمق مظنه قیمت‌ها، اقدام سازمان بورس با هدف حمایت از سهامداران خرد، الزام شرکت‌ها برای پرداخت سود سهام از طریق سجام، کمک سازمان بورس و دولت به سرمایه‌گذاران بازار مسکن و ورود دولت سیزدهم به صندوق‌های دارا یکم و پالایشی یکم از جمله این اقدامات بود.
همچنین دولت در ادامه اصلاحات خود در بازار سرمایه و ایجاد تعادل و اعتماد از دست رفته در بورس، راه‌اندازی چهار صندوق سرمایه‌گذاری در سال ۱۴۰۱، موفقیت سازمان بورس در اجرای پرداخت سودهای رسوبی به حساب شرکت‌ها، تصمیم درست سازمان بورس برای کاهش نوسانات بازار با توقف عرضه‌های اولیه، اعتمادبخشی به سهامداران با اجرای طرح بیمه سبد سهام سهامداران خرد، کاهش ۸۰ درصدی مالیات بر نقل و انتقال سهام، برگزاری میز صنعت با هدف حل مشکلات صنایع مختلف، اجرای وعده‌های داده شده در پرداخت سود سهام عدالت و ایجاد تحول در اقتصاد کشور با استفاده از ابزار گواهی سپرده کالایی در بورس انرژی را عملی کرد.
بورس در ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم ۷۷۰ نهاد مالی داشت که با برنامه‌ریزی‌های دولت و سازمان بورس، این رقم به ۹۵۰ نهاد مالی رسیده است که همه این موارد برای ارتقای کیفیت خدمات به سهامداران و فعالان بورس و توسعه نهادهای مالی است.
همچنین، یکی از عملکردهای موفق بورس پرداخت سودهای رسوبی بود که در سنوات گذشته پرداخت نشده بود که با پیگیری‌های انجام‌شده نزدیک به ۳۲ میلیون نفر از یک ریال تا ۹۰ میلیارد تومان این سودهای رسوبی از طریق «سجام» پرداخت شد.
در همین حال در بخش سهام عدالت بعد از وقفه یک دهه‌ای در پرداخت سود و تعیین تکلیف این سهام، در سال گذشته سهام عدالت سودی بالغ بر ۶۰ هزار میلیارد تومان داشت که هر به شخصی که سهام ۵۰۰ هزار تومانی داشت، یک میلیون و ۳۰۰ هزار ریال سود در دو مرحله پرداخت شد.
بورس در دولت سیزدهم، در بحث تامین مالی هم رویکرد مثبتی داشت. در سال ۱۴۰۰ دولت ۱۸۳ هزار میلیارد تومان اوراق فروخته بود که این عدد در سال ۱۴۰۱ کاهش پیدا کرد، اما به جای آن بخش خصوصی یعنی اوراق شرکتی از ۳۵ هزار میلیارد تومان به ۱۳۵ هزار میلیارد تومان افزایش یافت.
در دولت سیزدهم، برای نخستین بار در ایران عمق مظنه کل سفارش‌ها برای کل معامله‌گران انجام شد و همه سهامداران، چه حقوقی و چه حقیقی به صورت رایگان به عمق سفارشات بازار دسترسی داشته و قادر به مشاهده سفارشات در سامانه‌های برخط بورس هستند. در عین حال بورس، دامنه نوسانات را نیز طی دو سال گذشته اصلاح کرد که این مساله کمک قابل توجهی به نقدشوندگی بازار داشت و اکنون حتی در روزهای خوب بازار صف‌های طولانی خرید دیده نمی‌شود.
اما به طور کلی، بورس بازار پرنوسان در همه جای دنیا و متاثر از اتفاقات سیاسی و اجتماعی است. دولت سیزدهم در همه روزهای پر التهاب دو سال گذشته همواره سعی داشته این بازار را سرپا نگه دارد. به همین دلیل نوسان در این بازار امری طبیعی و بدیهی محسوب می‌شود؛ اما دولت بر اساس قولی که به فعالان این بخش داده است هرگز اجازه تکرار اتفاقات سال‌های ۹۸ و ۹۹ را نخواهد داد و اکنون آنچه در بازار بورس در حال اتفاق است، بخشی از ذات این نهاد بوده و دلیل بر شکست برنامه‌های دولت برای رونق تالار شیشه‌ای نیست.
انتفاع سهامداران و افزایش سود شرکت‌های بورسی با تصمیم جدید ارزی دولت
یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به مصوبه ارزی دولت گفت: افزایش حاشیه سود شرکت‌ها جزو مزیت‌های تصمیم ارزی بانک مرکزی است، زیرا نرخ‌های فروش شرکت‌ها بهبود می‌یابد، که شاهد افزایش سودآوری شرکت‌ها خواهیم بود.
«نیما میرزایی» با بیان اینکه اقتصاد ایران در دوره‌های مختلف شاهد تورم بوده و این موضوع در سال‌های اخیر و به واسطه تحریم‌ها افزایش یافته است، افزود: در نتیجه این تورم شاهد کاهش ارزش ریال و متناسب با آن رشد قیمت دلار بودیم.
وی اظهار داشت: در ماه‌های گذشته با توجه به سیاست بانک مرکزی مبنی بر تثبیت نرخ ارز، شاهد فاصله گرفتن بیشتر نرخ ارز نیمایی و قیمت واقعی دلار در کشور بودیم.
میرزایی ادامه داد: همین اختلاف قیمت مضرات متعددی داشت که از جمله آن می‌توان به توزیع رانت برای افرادی که به دلار نیمایی دسترسی داشتند، اشاره کرد. شاهد بودیم که کالاهای تأمین شده از محل دلار نیمایی با قیمت بالاتر و بعضاً شبه بازار آزاد به فروش می‌رسید.
کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: اقدام مثبت بانک مرکزی در خصوص تغییر قیمت پایه برخی محصولات در بورس کالا از ارز نیمایی به ارز مرکز مبادله ارز و طلا گام مهمی است که در مرحله نخست رانت را از مبادلات کالایی حذف کرده و فسادی را که می‌توانست شکل بگیرد از بین می‌برد؛ مشابه موضوعی که در خصوص دلار ۴۲۰۰ تومانی با آن مواجه بودیم.
وی به دیگر تاثیر مثبت تصمیم جدید ارزی دولت تاکید کرد و گفت: تأثیر مهم دیگر این اقدام افزایش انگیزه تولیدکنندگان و صادرکنندگان است، با توجه به اینکه تولیدکنندگان قادر خواهند بود دلار حاصل از صادرات خود را با قیمت مناسب‌تری به فروش برسانند، قطعاً جذابیت بیشتری در امر صادرات ایجاد می‌کند، از این جهت به تولید کشور هم کمک خواهد کرد.
میرزایی بیان کرد: نکته مهم دیگر این است که در محاسبات اقتصادی شاهد در نظر گرفتن نرخ‌های واقعی دلار باشیم که طبیعتاً کمک کننده به پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد خواهد بود و نکته بسیار مهمی برای سرمایه‌گذاران و سهامداران فعلی شرکت‌های تولیدی به شمار می‌رود.
کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: افزایش حاشیه سود شرکت‌ها از دیگر مزیت‌های این تصمیم ارزی بانک مرکزی است، زیرا با توجه به اینکه نرخ‌های فروش شرکت‌ها بهبود می‌یابد، لذا شاهد جهش سودآوری در شرکت‌های دلاری بازار به‌ویژه بازار سرمایه خواهیم بود که قطعاً کمکی به سهامداران پر تعداد بازار سرمایه است.
وی گفت: در واقع با توجه به افزایش سودآوری در صورت‌های مالی شاهد بهبود وضعیت تابلو معاملات در بازار دوم هم خواهیم بود و سهامداران از این موضوع منتفع خواهند شد.
میرزایی تاکید کرد: ذکر این نکته ضروری است که بخش عمده سهامداران بازار سرمایه سهامداران عدالت هستند که بخش اعظمی از پرتفوی آنان شرکت‌های دلاری است و مستقیماً از این مصوبه کارشناسی و مفید بهره‌مند می‌شوند.
پیش‌بینی آینده معاملات بورس
یک کارشناس بازار سرمایه به اقدام به موقع دولت و سازمان بورس در اصلاح قوانین و مقررات اشاره کرد و گفت: بازار سهام می‌تواند بازدهی بالاتری را نسبت به سایر بازارها در اختیار سهامداران قرار دهد.
«احسان عسگری» به روند این روزهای بازار سهام اشاره کرد و اظهار داشت: اکنون در بازار سهام شاهد کاهش ریسک‌های تهدیدکننده معاملات بورس هستیم که این موضوع می‌تواند در بهبود روند معاملات بازار تاثیرگذار باشد.
وی به عوامل موثر در کاهش نوسانات اخیر بازار سهام تاکید و خاطرنشان کرد: در چند وقت گذشته قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی روند نزولی چشمگیری نداشت، همچنین بازار ارز دارای ثبات است که با توجه به چنین اتفاقی، شرکت‌های صادرات محور در بورس ریسک بالایی را متحمل نشده‌اند که همین امر تاثیرگذار در تغییر روند بازار بوده است.پ
این کارشناس بازار سرمایه به کاهش ریسک‌های تهدیدکننده معاملات بورس تحت تاثیر اقدامات به موقع دولت تاکید کرد و گفت: هزینه سوخت و نرخ خوراک صنایع پتروشیمی که حجم زیادی از معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهند، می‌توانند با تاثیر زیادی بر روند بازار همراه باشند.
عسگری خاطرنشان کرد: دولت اخیرا نسبت به اصلاح نرخ خوراک این صنعت اقدام کرد و این موضوع می‌تواند کمک‌کننده به پیش‌بینی‌پذیری وضعیت آینده شرکت‌ها باشد.
اقدام به موقع سازمان بورس در اصلاح قوانین و مقررات
وی خاطرنشان کرد: همچنین در چند وقت گذشته شاهد این موضوع بودیم که سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان متولی بازار به خوبی نسبت به اصلاح قوانین و مقررات و چارچوب مقرراتی خود اقدام کرده و روند اصلاحی درستی را در راستای تغییر روند معاملات بازار در پیش گرفته است.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به مشکل فعلی بازار سهام اعلام کرد: اکنون میزان منابع ورودی به بازار تنها مشکلی است که بازار با آن دست به گریبان شده و رقم آن قابل توجه نیست، همین امر باعث شده تا با وجود ارزندگی سهام شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری اما این بازار نتواند رشد چندانی را تجربه کند.
وی ضمن اشاره به علت کاهش ورود نقدینگی به بازار گفت: ورود حجم اندک نقدینگی به بازار سهام نشات گرفته از عوامل مختلفی است که مهمترین آن ناشی از دستکاری در بازار یا تغییر یکباره قوانین و مقررات تاثیرگذار بر شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه است، این موضوع باعث خدشه دار شدن اعتماد سرمایه‌گذاران و کاهش ورود نقدینگی به بازار شده است.
عسگری با اعلام اینکه این مشکل قابل برطرف شدن است، اظهار داشت: اگر بازدهی سایر بازارهای رقیب در سطح قابل توجهی قرار نگیرد و دولت بتواند با کنترل تورم بخشی از جذابیت بازارهای کالایی و رقیب بازار سرمایه را مدیریت کند؛ سرمایه‌های سرگردان به سمت بازار سرمایه که به عنوان یک بازار مولد شناخته می شود حرکت می کند و زمینه ساز رشد و توسعه اقتصادی کشور خواهد شد.
این فعال بازار سهام آینده معاملات بورس را مورد پیش بینی قرار داد و اعلام کرد: اکنون بدبینی چندانی نسبت به آینده روند بازار سهام وجود ندارد و روند کاهشی برای این بازار پیش‌بینی نمی‌شود، هر گونه انتشار خبر مثبت می‌تواند زمینه‌ساز صعود دوباره شاخص بورس در بازار باشد.
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه در وضعیت فعلی ریسک بزرگی متوجه بازار نیست و همه متغیرها در راستای بهبود وضعیت بازار قرار گرفته اند، افزود: آینده به نفع معاملات بورس است اما اکنون نمی‌توان پیش بینی دقیقی را از زمان آغاز رشد معاملات بورس ارائه داد، به نظر می‌رسد که اکنون در بین سهامداران اطمینانی نسبت به این موضوع که معاملات بازار سرمایه می تواند خود را با متغیرهای مختلف وفق دهد، وجود ندارد.
وی با اعلام اینکه قیمت سهام شرکت‌ها با تغییر چندانی همسو با قیمت ارز در بازار آزاد همراه نشده است، گفت: به نظر می‌رسد در آینده نزدیک این اتفاق رخ دهد، اگر این ارقام در صورت‌های مالی شرکت‌ها لحاظ شود؛ سرمایه گذاران ترغیب می‌شوند تا سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را افزایش دهند.
تاثیر سیاست‌های اخیر دولت بر روند معاملات بورس
عسگری به تاثیر سیاست‌های اخیر دولت بر روند معاملات بورس اشاره کرد و گفت: تصمیمات جدید دولت در خصوص نرخ خوراک و ارز به نفع کلیت بازار و سهامداران بوده و منافع آن هم به جیب سهامداران می‌رود.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در سال‌های گذشته اتفاقاتی رخ داد که باعث رونق دلالی و واسطه‌گری در اقتصاد کشور شد اما با تغییرات رخ داده در تصمیمات ارزی میزان رانت توزیع شده تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.
وی اصلاح نرخ خوراک را در بلندمدت به نفع شرکت‌ها دانست و گفت: دولت به خوبی این موضوع را درک کرده که بازار سرمایه می‌تواند نقدینگی های سرگردان را از سایر بازارها به سمت بازارهای مولد و در راستای توسعه کشور سوق دهد.
عسگری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه بورس تا پایان سال می‌تواند بازدهی بیشتری را نسبت به سایر بازارها در اختیار سهامداران قرار دهد یا خیر، افزود: اگر اتفاقی رخ ندهد که تهدیدکننده معاملات بازار سرمایه باشد، این بازار می‌تواند بازدهی بالاتری را از سایر بازارها در اختیار سهامداران قرار دهد و همچنین بازار سهام از این قابلیت برخوردار است تا نرخ تورم را در ۶ ماه دوم سال پوشش دهد.
توصیه به سهامداران
این کارشناس بازار سرمایه به سهامداران توصیه کرد و اظهار داشت: توصیه همیشگی ما به سهامداران اعتماد به مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردان‌هایی است که توانستند بازدهی خوبی را کسب کنند.
وی با اعلام اینکه صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند سهام پرپتانسلی را برای سهامداران شناسایی کنند، گفت: سهامداران باید از تک سهم بودن در بازار و سرمایه‌گذاری در سهامی که از طریق فضای مجازی شناسایی می‌شوند خودداری کنند، زیرا به طور حتم این نوع سرمایه‌گذاری ضرر و زیان را با خود به همراه خواهد داشت.